ÇOK PARA KAZANANLARIN ORTAK ÖZELLİKLERİ
Tarih boyunca en kazançlı işler, her zaman için yasal olmayan alanlardan elde edilmiştir. Bu durum günümüzde de geçerlidir. Fakat biz ekonomik sistem açısından, yasal olan işlerin durumlarını irdeleyeceğiz.
Günümüzde en çok kazananlar, finans sektöründe, spor dünyasında ve müzik âleminde çalışanların arasından çıkmaktadır. Bazı ülkelerde kısa süreli olarak başka alanlarda da kazançlar diğerlerine göre fazla olabilmektedir. Ancak bizim ifade ettiğimiz üç alan, dünyanın genelinde geçerlidir. Ülkelerdeki büyük şirketlerin bilançolarına baktığımızda, gelirlerinin çoğunun, üretimlerinden değil, “sair gelirler” olarak niteledikleri faiz-döviz-borsa konularından elde edildiğini görürüz.
Üretimlerinden kazanan firmaların durumunu incelediğimizde, kazançlarının iki temel sebepten birisinin veya ikisinin birden olduğunu anlarız. Ortada ya haksız rekabet vardır, yani alanlarında en etkili üretici olmuşlardır, ya da devleti yönetenlerle birlikte hareket ederek yapmadıkları işin parasını alıyorlardır. Bazen en etkili firma olunamayabilir. Bu durumda konularındaki diğer firmalarla ortak hareket ederek, haksız kazanç sağalabilirler.
Finans sektöründe çalışanlar içerisinden daha çok kazananlar, borsada hisse alım satımı yapanlardır. Bu alanda çalışanları, özel bankalardaki ücretliler takip eder. Sporcular içerisinden daha çok para kazananlar; futbol, beysbol, basketbol gibi alanlardaki sporculardır. Bu sahalarda en başarılı olarak görülenler, topu, rakip takımın kalesinin veya potasının içerisine daha çok atabilenlerdir. Müzik dünyasında daha çok para kazananlar ise, pop ve rock gibi pek bir anlamı olmayan ama hareketli sahne müziği yapanlar arasından çıkmaktadır.
Yukarıda saydığımız alanların çok kazananlarının ortak özellikleri, topluma ve bireylere katkılarının, diğer sahalarla kıyaslandığında, çok daha az olmasıdır.
Bu insanlar kazanırken, toplumun içerisinde bir yerlerdeki insanlar kaybediyorlar. Hem de kendileri elle tutulur gözle görülür bir şeylere sahip olmadan kaybediyorlar.
Finans sektörü içerisinde kurumsal olarak kazanan bir başka alan bankacılıktır Bankaların kazandıklarının toplamının en az yarısını, vatandaşların kayıpları oluşturuyor. Geri kalan yarısının sebebi de, hizmetlerinin pahalıya yapılmasıdır.
Demek ki, yukarıda saydığımız ve çok kazandıran imkânlar sunan alanlardakiler kazanırken, vatandaşlar ve insanlar kaybediyorlar.
Hâlbuki üreticilerin durumu böyle değil. Hattâ tam tersi. Bir üretici kazanırken toplumun bir yerlerinde başka insanlar da kazanıyorlar. Bir üreticinin üretimini satanlar, nakledenler ve kullananlar da kazanıyorlar. Bazen üreticiden daha fazla kazanıyorlar. Sonuçta üretimden son tüketiciye kadar konuyla bağlantısı olan hemen her insan kazanıyor.
Kendileri kazanırken başka insanları da kazandıran bir başka alan, bilimsel araştırmalardır. Bilimsel araştırmalarda sonuç almak zordur. Fakat bir araştırma başarılı olduğunda, toplum da kazanıyor. Bu konularda yapılan incelemelerden elde edilen ortalama sonuç şöyle; bir bilimsel araştırma sonuç alır ise, araştırmacılar bir birim kazanıyorlarsa, toplum beş birim kazanıyor.
Okuyucularımızın, bizim burada çok kısa olarak verdiğimiz örnekleri, genişleterek çok daha güzel sonuçlara ulaşacaklarına inanıyorum. Bu sebeple devamını okuyucularıma bırakıyorum. Biz burada konunun önemine dikkat çekmek istedik. Hükumetlerin uygulayacakları, vergilendirme, ücretlerin belirlenmesi ve destekleme gibi konularda topluma fayda hususunu dikkate almalarının gerekli olduğunu göstermeye çalıştık.