İSLÂM ÂLİMLERİ İNSANLARI, İNANÇLARINA GÖRE BEŞE AYIRIR
Bunlar; münkir, müşrik, münafık, mürai ve Mümin’dir. Bu tasnif, hepsi aynı kelimelerle olmamasına rağmen, tanımlar olarak kaynağını Kur’an’dan almaktadır.
Münkir, inkâr eden demektir. Yani İslâm’a göre bunlar, Allah’ın varlığını kabul etmez. Doğrudan inkâr eder. Aslında Yüce Yaradan’ın verdiği akıl, irade ve vicdanı kullanan hiçbir insan, yaratıcıyı ret etmez. Başkalarına karşı öyle görünebilir, ama kendisi ile başbaşa kaldığında kabul eder.
Müşrik, Allah’a şirk koşan demektir. Bunlar tek tanrıya değil, birden çok tanrıya inanırlar. Hz. Muhammed (s.a.v.) dönemindeki Mekkelilerin çoğunluğunun konumu böyle idi. O dönemde Kâbe’de çok sayıda tanrının simgesi vardı. Bu tanrıların en önemlisi ve en büyüğünün adına ‘Allah’ diyorlardı.
Nitekim Hudeybiye anlaşmasında çıkan bir tartışma, bize bu konuda fikir vermektedir. Anlaşma maddeleri karara bağlanınca Hz. Peygamber bunları amcasının oğlu Hz. Ali’den kayda geçirmesini istedi. Hz. Ali metne yazmaya “Bismillahirrahmanirrahim” yani “esirgeyen ve bağışlayan Allah’ın adıyla” diye başladı. Kureyş elçisi Süheyl bin Amr itiraz etti ve yerine “Bismike Allahümme” yani isminle ey Allah’ım diye yazılmasını istedi. Çünkü bütün Arap putperestler en büyük ilahlarına böyle sesleniyorlardı. Sahabeler bu duruma sert bir şekilde karşılık verdiler. Ama Hz. Muhammed araya girip Süheyl’in dediğini yazdırdı.
Allah’a ortak koşmak konusunda, bu sitede aynı başlıkla yazdığımız bir yazıda düşüncelerimizi ifade ettik. Allah’a oğullar, eşler, sevgililer vb isnat etmek veya para ve adaletsiz gücün peşinden gitmek de, Yüce Yaradan’a ortak koşmaktır.
Münafık, ikiyüzlü, iki kimlikli demektir. Kur’an bu konuda birçok ayet ile bizleri uyarmaktadır. Bu konuda aynı sitede “Allah bizi münafıklar için uyarıyor” başlıklı yazımızda biraz daha ayrıntı verdik.
Mürai, bir işi görsünler diye yapmaktır. Kur’an, bunların gösteriş için ibadet yaptıklarından bahseder. Bütün dönemlerde en zor ayırt edilen insan tipi bunlardır. Siyaset insanlarından dinden çok bahsedenlerin, herkesin gözleri önünde ibadet etmek için gayret edenlerin büyük çoğunluğunun, mürai olduğunu söylemek yanlış olmaz.
Kur’an’dan anladığımıza göre, yukarıda saydığımız dört tip insanı Allah sevmemektedir. Yarattığı her kulunu seven Yüce Yaradan, sonradan kendi iradeleriyle yanlış davrananları sevmediğini Kur’an’da sıkça ifade etmektedir.
Mümin, Allah’ın emir ve yasaklarına uyan kimsedir. Kur’an’a göre Allah’ın takdir ederek sevdiği kullarıdır. Onları Cennetlerine koyacağını taahhüt etmektedir. Kur’an, Müslüman ile Mümin arasında ayrım yapar. Müslüman, güç karşısında mecburen teslim olan demektir. Ama bunların arasından düşünen insanlar, kendilerini geliştirerek Mümin sıfatını kazanabilmektedir.
Mümin insanlar, çeşitli sebeplerle bozulabilirler. Bozulan Müminler, ya müsrif olurlar ya da mücrim. Müsrif, israf eden demektir. Zenginliğine güvenip ihtiyacının fazlasını harcayan, lüks mallar alan kimsedir. Kur’an’da “Allah israf edenleri sevmez” denilerek böyleleri uyarılmaktadır.
Mücrim, suç işlemiş demektir. Yani İslâm’a göre, Allah’ın tavsiye ve yasaklarına uymayan insandır.
Allah’ım, Senin yüce huzuruna yüz akıyla gelebilmemiz için, lütfunla bizlere yardımcı ol! Senin her şeye gücün yeter.